Pratik İnceleme: Windows 7 RC1
Evrim yada Devrim?
Windows 7'nin tamamlanmasında sona yaklaşılırken, Microsoft tarafından yapılacağına dair açıklamalarda bulunulan gelişmeler ve değişimlere göz atmanın zamanı geldi. Windows 7 Release Candidate 1'i aylar boyunca test ettik. Bu incelememizde Microsoft'un Windows Vista'da olduğu gibi boş pazarlama vaatleri mi verdiğini yada gerçelten Windows 7'nin Windows XP'nin gerçek halefimi olduğunu araştırıyoruz.
Söze Başlarken...
Testlerimizde Windows XP (32bit, Service Pack 3), tartışmalı Windows Vista (64bit, Service Pack 2) ve Release Candidate 1 Windows 7 (64bit, sürüm 7100) kullanıyoruzç Neden Windows XP'nin 32bit versiyonunu kullandık:
Windows XP 64bit, hem pazarlama hem mühendislik yönünden 32bit versiyonuna göre zayıf kalmakta. quad-core(4 çekirdekli) bir işlemci üzerine Microsoftun çok çekirdekli sistem optimizasyonunda ne durumda olduğunu görmek için tüm sistemleri kurduk.
Not: Eğer benzer birşeyi denemek isterseniz dikkatli olun. Uygun bir kurulumu yapmak gayet basit. En iyi çözüm her bir işletim sistemi için yeni bir disk bölümü oluşturmak. Eğer Windows XP kurulu ise, sadece Windows Vista veya Windows 7 DVD'sini kullanarak boş bir disk birimine kurulumu yapın. Eğer XP henüz kurulu değilse, XP ile başlayarak devam edin. Bundan sonra Windows her açılışta hangi sistemler devam etmek istediğinizi soracaktır.
Test cihazımızın özelliklerine gelince:
- Anakart: XfX 780i SLI
- İşlemci: Intel Core 2 Quad Q9450 @ 3.00 GHz
- Bellek: 4 GB DDR2-800 (2 x 2 GB) RAM
- Grafik kartı: Ati Radeon 4870 512 MB, driver versiyonu: 9.6
Sisteme özgü kategorilere gelince, her kategorinin sonunda 0 ile 10 arasında puanlamalar yaptık. 0 "çok kötü"yü simgelerken 10 "mükemmeli" simgelemekte. Ama unutmayınki farklı konfigrasyonlarda sonuçlar değişebilir.
Kurulum
Windows XP'nin sadece kurulumuna bakarak yaşını tahmin edebilirsiniz. Mavi artalan, büyük yazılar ve krıptık terimler hepimizin hafızasına Windows 95/98/200 dönemlerinden kazınmış durumda. Kurulum süresi ise 20 dakikadan biraz fazla. Bu süre daha zayıf sistemlerde daha uzun olucaktır.
Aslına bakılırsa 19 dakikalık kurulum süresi ile daha fazla disk alanına ihtiyaç duymasına rağmen Windows Vista kurulumunu tamamlıyoruz. Sadece bu sebepten ötürü Microsoftun kurulum sürelerini kısaltmayı başardığını görebiliyoruz.
Windows 7 ile ise kurulum süresi sadece 17 dakika.
Kurulumdan sonra 3 yarışmacı arasından Windows XP'nin kaybettiğini söylemek zor olmayacaktır. Windows 7 ve Windows Vistanın aksine XP'de bazı özellikler için sürücülerin kullanıcı tarafından kurulması gerekmekte.
Değerlendirme: XP 6/10 | Vista 7/10 | Win7 8/10
Kaynak Kullanımı
İşletim sisteminin ihtiyaç duyduğu minimum bellek miktarı eski laptop ve yeni netbooklar için büyük önem teşkil etmekte. Bu yüzden bekleme modunda minimum aktif programla testimizi yaptık.
Windows XP test sistemimizde ortalama 400 MB ile oldukça tutumlu iken Windows Vista 1.3 GB gibi koca bir belleğe ihtiyaç duymakta. Windows 7 ise XP ve Vista arasında 1.0 GB'lik ihtiyacı ile yer almakta.
Peki bu netbook ve eski laptop kullanıcıları için ne anlama geliyor? 1 GB ana bellek Windows XP için yeterli iken Windows Vista için minimum 2 GB belleğe ihtiyaç duymaktasınız. Öte yandan Windows 7 için bu 1.5 GB. Takılmaları önlemek için Windows Vistada minimum 3GB, Windows 7 için ise 2GB belleğe ihtiyaç duyulmakta.
Bu yüzden eğer 1GB belleğe sahip zayıf bir laptopa veya netbooka sahipseniz, XP kullanmak sizin yararınıza olacaktır. Windows Vista ve Windows 7 öte yandan akıcı çalışmak için çift çekirdekli bir işlemciye ihtiyaç duymakta.
İhtiyaç duyulan hard disk boşluğu ise per karşılaştırılabilinecek bir alan değil. Windows XP 8 GBlik ihtiyacı ile en iyi sonuca imza atarken, Windows 7 minimum 18GB alana ve Windows Vista 23 GB alana ihtiyaç duymakta.
Değerlendirme: XP 9/10 | Vista 5/10 | Win7 7/10
Hız
One of the most important criteria for an operating system is speed. It can be anticipated that it's here that XP and Windows 7 pick up the victory among themselves.
Bir işletimi sistemi için en önemli kriter hız. Bu noktada Windows XP ve Windows 7'nin zaferi paylaşacağı önceden tahmin edilebilir.
Windows Vista başlama süresi 60 sn iken Windows 7 50sn ve Windows XP 40 saniyeden daha az bir süreye ihtiyaç duymakta. Oyun performansına gelince 3 rakipte birbirine çok yakın. Asıl farkın nerede ortaya çıktığını anlamak için farklı benchmark tesleri kullandık.
Cinebench R10 32bit versiyonu ile Windows XP 3312 puan (tek çekirdek), 11640(çok çekirdek) ve 7556 (OpenGL) puanlarına erişirken. Vista ve Windows 7 tek çekirdekte 3286(Vistan) ve 3302(Win7) puanına erişiyor. Çok çekirdekte ise Vista 11598 ve Windows 7 11685 puan alıyor. OpenGL testinde ise Vista 7208 puan alırken, Windows 7 7262 puana ulaşıyor. Burada Windows XP'nin sonucunun biraz şaşırtıcı olduğunu belirtmek gerek.
Vista ve Windows 7'nin 64bit Cinebench versiyonu ile test sonuçlarında ise 32bit versiyonuna göre 64bit versiyonun daha iyi sonuçlar verdiğini görüyoruz. Tek çekirdek testinde Vista 3673 puan alırken Windows 7 3707 puana erişiyor. 32bit versiyona göre yaklaşık 400 puan daha fazla. Çok çekirdek testinde ise Vista 12859 puan alırken, Windows 7 12863 puana imza atıyor. OpenGL testinde ise Vista 7321 ve Windows 7 7505 puan alıyor.
Genele bakıldığında Cinebenchten anlaşılan Windows Vistanın en yavaş olduğu.
3DMark05 içinde aynı manzara geçerli. Windows XP 19845 ve Windows 7 19459 puan ile birbirine oldukça yakın. Windows Vista tekrar 19285 puan ile en yavaş sistem. CPU değerlendirmesi için ise büyük farklar söz konusu. Windows Vista 14925 puan alırken, XP 13517, Windows 7 15295 puan alıyor. Bu 64bit teknolojisi için yapılan optimizasyondan kaynaklanabilir. Öte yandan bu aynı zamanda Microsoftun çok çekirdekli mimaride bir ilerleme kaydettiğinin göstergeside olabilir.
Windows XP, DirectX 10 desteğine sahip olmadığı için Vista ve Windows 7'yi 3DMark Vantage benchmark testine sokabiliyoruz. Alınan sonuçlar oldukça yakınd. Vista ortalama 9082 puan alırken12083 CPU, 8388 grafikler), Windows 7 ortalama 9098 puan(12152 CPU, 8395 grafikler) almakta.
Oyun performansı için World in Conflict ile devam ettik. 1680x1050 maksimum çözünürlükte, 3x anti-aliasing ve 4x anisotropik filtreleme kullandık. DirectX 9 ile değerler birbirine oldukça yakın. XP maksimum FPS değerlerine ulaşırken (46 FPS ortlama, minimum 12, maksimum 130), Vista ortalama 44 FPS (14 minimum, 117 maksimum) ve Windows 7 ortalama 45 FPS (minimum 14, maksimum 122) değerlerinde. DirectX 10 ile Windows 7, Vistaya nazaran biraz daha hızlı. Windows 7 ile ortalama 40FPS ye ulaşılırken, Vista ile 38 FPSye ulaşılıyor.
Genel olarak bazı sonuçlara varmak mümkün:
- İlk olarak 64bit mimarisi yapısından ötürü daha hızlı
- Microsoftun mimaride değişiklik yapıp, çeşitli geliştirmeler yaptığı ortada
- Windows 7 performans olarak neredeyse Windows XP ile aynı seviyede. Vista ise bu ikiliye nazaran biraz daha yavaş.
Değerlendirme: XP 9/10 | Vista 6/10 | Win7 8/10
Stabilite
Hızdan önce bir işletim sistemi için en önemli nokta sistemin stabiltesidir. Sistem sürekli çöküyorsa performans ve diğer ek fonksiyonların manası ne? Burada şunu belirtmeliyiz. Şu ana kadar hiçbir Microsoft işletim sistemi tam olarak tatmin edici olamadı.
Bu manada Windows XP kaya gibi sağlam. Sistem optimum şekilde düzenlendikten ve sürücüler doğru bir şekilde kurulduktan sonra sistem çökmeleri ile çok nadir karşılaşılıyor.
Windows Vista ise bir tank tarafından yere serilmiş bir duvar gibi, yani hiç sağlam değil. Araçlar ve oyunlar sürekli çöküp, mavi ekran vermeye istekli. Bunun bir sebebi ise Microsoftun bazı saçma fikirleri. Vista her birkaç saniyede bir sürücülerin durumunu kontrol etmekte. Yani eğer grafik kartı 2 saniyelik periyotlarda 5 kere tepki vermezse mavi ekran gösterilmekte.
Bu noktada Windows 7 için 3 aylık kullanımın ardından biraz geliştirilmiş diyebiliriz. RC1 Vistadan her ne kadar daha az çöksede XP'ye oranla halen daha fazla çökmekte. Bu yüzden merakla Windows 7'nin son halini beklemekteyiz.
Değerlendirme: XP 9/10 | Vista 5/10 | Win7 7/10
Uyumluluk
Windows XP ile başlayalım. Oyunlar, programlar ve araçlar sorunsuz çalışmakta. Ayrıca çeşitli eklentiler için üreticiler her zaman sürücüler sunmakta.
Windows Vista ve Windows 7 ile ise çoğu program artık çalışıyor Ama bazı eski oyunlarda sorun yaşamak mümkün. Windows Vista'da çalışan herşey Windows 7 dede çalışmakta. Ayrıca eski donanımlar için sürücü desteği bulmak kimi zaman çok zor.
Overall Windows XP is still the top dog when it comes to compatibility. We can however say that the driver situation of Windows 7 is already better BEFORE release than that of Windows Vista a year AFTER its release...
Genel olarak uyumluluktan söz edince Windows XP halen 1 numara. Ama Windows 7'nin sürücü desteğinin Windows Vista'ya nazaran daha iyi olduğunuda eklemek isteriz.
Değerlendirme: XP 9/10 | Vista 7/10 | Win7 7/10
Sinir Faktörü
Bu nokta Windows Vista'dan sonra ortaya çıkan bir durum. Windows XP sadece birkaç küçük uyarı göstererek kimi zaman sinirlerimizi bozsada bu durum Windows Vista ile abartı seviyesine gelmişti.
Prensip olarak Kullanıcı Hesap Kontrolü (UAC) bir güvenlik özelliği olarak tasarlınmıştı - emin misiniz? gerçekten yapmak istiyor musunuz?- ama o kadar sinir bozucuyduki çoğu kullanıcı direk deaktif hale getiriyordu. Windows 7 ise daha fazla opsiyon sunarak, ne kadar uyarı görmek istediğinizi size bırakıyor.
Değerlendirme: XP 9/10 | Vista 5/10 | Win7 7/10
Güvenlik
Windows XP'nin haleflerine nazaran zayıf kaldığı nadir noktalardan biri ise güvenkik. XP güvenlik merkezi sadece birkaç opsiyon sunmakta ve kötü tasarlanmış. Dahili firewall sadece minimum güvenlik sunmakta. Windows güncellemeleri hemen gerçekleşmekte ve uzun sürmemekte.
Windows Vista ve Windows 7 "Windows Defender" dahili koruma sistemine sahip. Bu özellik gerçek zamanlı koruma sunmakta ve spyware gibi sorunlara karşı sistemi korumakta. Yinede Windows Defenderin diğer ücretsiz firewallara karşı pek iyi olduğu söylenemez. Güvenlik merkezi açıkça daha iyi organize edilmiş. Güncellemeler ise Vista'da yavaş gerçekleşirken, Windows 7 için XP ile Vista arasında bir yerlerde diyebiliriz.
Windows 7 ile güvenlik ve sistem bakımı "Bakım Merkezi" adındaki araç ile daha kolaylaşıyor. Bu araç sayesinde sistem güvenliği, internet ayarları, kullanıcı hesapları gibi çeşitli ayaları yapmanı mümkün. Genel güvenlik özelliklerine bakıcak olursak, Windows Vista ve Windows 7 ile aşama kaydedildiğini görmek mümkün. Yinede bazı noktalarda halen yeniliklere ihtiyaç var. Microsoft dahili bir antivirüs çözümü sunmasada, bunun özelliklere başlangıç seviyesindeki kullanıcılar için iyi olacağı düşüncesindeyiz.
Değerlendirme: XP 2/10 | Vista 5/10 | Win7 6/10
Tasarım ve Kullanım
Tasarım konusuna gelince bu noktada bazı bilindik argumanlar olduğu için bu değerlendirme daha çok subjektif olucak. Windows XP de seçilmiş renkler oldukça zayıf gözükmekte. XP için bu konuda söylenebilecek pek birşey yok.
Windows Vista ile tanıtılan "Aero" tasarımı yada diğer bir deyişle transparan menüler, pencereler vs. daha modern bir görünüm katmakta. Windows 7 ile bu özellik geliştirilerek daha fazla seçenek eklenmiş.
Above all the differences between Windows XP and Windows Vista stand out in use, on Windows 7 however more specific details are changed.
Genele bakıldığında asıl farkın Windows XP ve Vista arasında ortaya çıktığını, Windows 7'de ise bazı detayların değiştiğini görüyoruz.
Windows XP kısmen eski mode bir menü sistemi ile gelmekte. Windows Vista ve Windows 7 ise daha modern ve anlaşılabilir bir düzene sahip.
Değerlendirme: XP 5/10 | Vista 7/10 | Win7 8/10
Özellikler
Windows XP ve Windows Vista arasında sunulan özellikleri karşılaştırmak bu incelemenin ötesinde olacağından sadece Windows 7 ile sunulan ek özellikleri ele alacağız.
Öncelikle tekrar düzenlenen görev çubuğu göze çarpmakta. Simge durumuna küçültülen pencereler artık buton ve etiket yerine bir sembol ile gösterilmekte. Uygulamaların simgeleri hali hazırda bilindiği için bu bir sorun teşkil etmiyor. Sembol, etikete oranla daha az yer tuttuğu içinde geçişler daha kolay. İsterseniz eski usül etiketleride kullanabilirsiniz.
Eğer bir uygulamadan aynı anda birden çok pencere açık ise Windows ufak simgelerle bunu daha anlaşılır hale getiriyor. Kart destesi gibi görünen simgeye mouse ile geldiğinizde ön izleme görünmekte. Bu özelliğin adı "Aero Peek".
Bunun yanında "Shake(sallama)" fonksiyonuda gayet pratik. Bir pencereyi yeterince hızlı sallarsanız, diğer tüm pencereler simge durumuna küçültülmekte.
Sonuç
Windows 7'nin bir devrim olmadığı söylenebilir. Windows 7, kısaca Windows XP'nin halefi. Windows 7'yi Windows Vista 2.0 olarak düşünebilirsiniz. Çünkü Microsoftun Vista için söz verdiği tüm geliştirmelere sahip.
Peki bir Windows XP kullanıcı tereddüt etmeden Windows 7'ye geçebilir mi? Evet, ama halen bu işlemi yapmak gerekli değil. Eski laptoplara veye bir netbooka sahip kullanıcılar halen Windows XP ile istedikleri işlemieri yapabilirler. Diğer bir olanak ise her iki işletim sistemininde avantajlarından yararlanmak için paralel bir kurulum olacaktır.
Peki bir Vista kullanıcısı için 7'ye geçmeye değer mi? Eğer sisteminiz yeterince stabil ve dayanıklı ise ve Vistadan memnun iseniz değmeyecektir. Bunun dışında Microsoft DirectX 11'in Windows Vista içinde dağıtılacağına dair söz verdi.
Genel Değerlendirme: XP 78% | Vista 67% | Win7 78%
